Sarımsak gerek lezzeti, gerekse sağlığa faydaları sebebiyle geniş kullanım alanı bulmaktadır. Dünyada ve Türkiye’de sarımsak üretimi ve tüketimi artmaktadır. Kuru baş sarımsak olarak tüketimi yaygın olmakla beraber toz, cips, püre, ekstrat, tablet, sos, yağ şeklinde de kullanılmaktadır. Yemeklere doğrudan katılması dışında sarımsak, sucuk, çemen, pastırma, baharat, konserve, salamura, turşu, yoğurt, salça ve benzeri gibi ürünlerin yapımında da kullanılabilmektedir. Türkiye sarımsak üretiminin yaklaşık %20 sini karşılayan Kastamonu ilinde, sarımsak bir numaralı tarımsal üretimdir. Coğrafi işaretli Taşköprü sarımsağı Kastamonu’yu çağrıştıran ilk üründür. Binlerce aile geçimini sarımsak üretimi ile sağlamaktadır ve yoğun işgücü gereksinimine ihtiyaç duymaktadır. Kastamonu’da üretilen sarımsağın büyük bölümü el bağı şeklinde pazarlarda tüketiciye ulaşmaktadır. Bunun dışında marketlerde yer alan filelenmiş sarımsak, başta sucuk-pastırma-turşu-gıda sektörlerinde kullanıma sunulan soyulmuş sarımsak, püre, siyah sarımsak gibi katma değeri yüksek ürünler de Kastamonu’daki tesislerde işlenip yurt geneline pazarlanmaktadır. Bu çalışmada Kastamonu’daki sarımsak sanayisini oluşturan tesislerin durumları incelenmiş, sorunları tespit edilip, çözüm önerileri geliştirilmeye çalışılmıştır. Taşköprü sarımsağının geleceği, Kastamonu’daki sarımsak sanayisinin gelişmesine bağlıdır. Sektöre destek olunmalı, katma değeri yüksek ürünler geliştirilerek dış pazarlara açılım sağlanmalıdır.

Garlic (Allium sativum L.) is a vegetable that is known to be medically beneficial and has been around since the past in the world cuisine. The unique taste and smell of garlic affects its raw consumption negatively. One of the functional uses of garlic, ‘black garlic’ is produced by fermenting white garlic under certain temperature and humidity conditions. Thus, the bitter taste and smell of garlic disappears and also changes occur in its nutritional value. Studies show that black garlic has anticancer, antitumor, antiallergic and antimicrobial effects. It also plays protective and therapeutic role against diabetes, obesity, cardiovascular diseases. This product, which is new for many countries, is not well known and consumed in our country too. In this study, the bioavailability of black garlic was highlighted and information was given about its production and antioxidant activity.

Bu çalışmada zencefil (Zingiber officinale), sarımsak (Allium sativum L.) ve nane (Mentha piperita L.) tıbbi ve aromatik bitkilerinden farklı çözücüler kullanılarak hazırlanan ekstraktların çoklu antibiyotik dirençli Escherichia coli suşları üzerine in vitro antimikrobiyal aktivitesi belirlenmiştir. Zencefil, sarımsak ve nane ekstraktlarının hazırlanmasında çözücü olarak etanol, metanol, aseton ve saf su kullanılmıştır. Çözücülerin ekstraksiyon verimi belirlendikten sonra hazırlanan ekstraktların in vitro antimikrobiyal aktivitesi altı farklı çoklu antibiyotik dirençli E. coli suşu (EC1-6) kullanılarak disk difüzyon yöntemiyle belirlenmiştir. Çözücü olarak su veya metanol kullanılan nane ekstraksiyonundan elde edilen ekstraksiyon verimi, aseton ve etanolden daha yüksek bulunmuştur (P<0,001). Benzer şekilde, zencefil ve sarımsak örneklerinden su kullanılarak alınan ekstraksiyon verimi diğer çözücülerden daha yüksek olmuştur (sırasıyla P=0,013 ve P<0,001). Zencefil etanol ve metanol ekstraktlarının E. coli EC2 ve EC4 suşlarına karşı antimikrobiyal aktivite gösterdiği (sırasıyla P=0,020 ve P=0,026), buna karşın diğer E. coli suşları üzerine zencefil ekstraktlarının herhangi bir etkisi olmadığı (P>0,05) belirlenmiştir. Benzer şekilde, sarımsak etanol ve metanol ekstraktlarının E. coli EC2 suşu dışındaki tüm E. coli suşlarına antibakteriyel etki gösterdiği belirlenmiştir (P<0,05). Bununla birlikte, farklı çözücüler kullanılarak hazırlanan nane ekstraktlarının hiçbir E. coli suşuna karşı antimikrobiyal aktivitesi tespit edilmemiştir. Çalışmanın sonuçları, zencefil etanol veya metanol ekstraktlarının, sarımsak etanol ekstraktlarının çalışılan E. coli suşlarına karşı antimikrobiyal ajan olarak kullanılabileceğini göstermiştir.

Dünya’da ve Türkiye’de sarımsak üretimi ve tüketimi artmaktadır. Fakat Türkiye’nin dünya sarımsak üretimi içindeki payı geçtiğimiz 30 yılda %4 den %0.4 seviyesine gerilemiştir. Benzer şekilde coğrafi işaret sahibi Kastamonu sarımsağının Türkiye üretimindeki payı da %25 seviyesinden %20 seviyesine gerilemiştir. Bu çalışmada Kastamonu’daki sarımsak üreticileri ile yüz yüze anket çalışması yapılarak üretim teknikleri ve sorunları incelenmiştir. Elde edilen veriler ışığında üretici profili ve uygulama alışkanlıkları masaya yatırılmıştır. Üretimde mekanizasyon düzeyi artmakla birlikte, üretimin her safhasında yüksek işgücü gereksinimi devam etmektedir. Küçük parsellerde, yüksek kimyasal girdilerle bilinçsiz üretim söz konusudur. Sarımsaklar ilkel depolama koşullarında saklanmakta ve kayıplar oluşmaktadır. Bölgede herhangi bir üretim planlaması olmayıp, üretim ve satışa dair ortak bir oluşum bulunmamaktadır.

The wide-ranging use of antibiotics and medicaments has resulted in chemical residue and resistant pathogens in cured fish. Chemical residue not only pollutes the environment, but also threatens consumer’s health. On the contrary, garlic as a well-known natural antibiotic that causes no environmental or physical side effects has shown to be effective for the treatment of many diseases in humans and animals. In aquaculture applications, garlic promotes growth, improves the immune system, stimulates appetite, and reinforces the control of fungal and bacterial pathogens. This review emphasis on the application of garlic in promotes of fish growth and the expectations of using garlic arrangements in aquaculture.