Bu çalışma, karma yeme demir dikeni bitkisi (Tribulus terrestris) saponin ekstraktı (DDSE) ilavesinin yumurtacı tavuklarda performans, iç-dış yumurta kalite kriterleri, yumurta kolesterol düzeyleri ve bazı kan serum parametreleri üzerine etkisini incelemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırma grupları ticari yumurtacı karma yemine 0 (kontrol); 1 g DDSE, 2 g DDSE, 4 g DDSE ve 8 g DDSE eklenerek 5 gruptan oluşturulmuştur. Toplam 80 adet yumurtacı tavuk her bir grupta 16 hayvan olacak şekilde gruplara rastgele dağıtılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; kontrol grubu hariç diğer deneme gruplarına göre 1 g DDSE grubunda yumurta sarısı kolesterol değeri düşmüştür. Deneme ortasında 2, 4 ve 8 g DDSE grupları kontrol grubuna göre daha yüksek ak uzunluğu değerleri vermişlerdir. Performans ve kan serumu parametre değerleri bakımından gruplar arasında herhangi bir farklılığa rastlanmamıştır. Sonuç olarak DDSE tavuklarda performans, yumurta kalite kriterleri ve bazı kan parametreleri üzerine etkisi olmadığı tespit edilmiştir.

Bu çalışmada farklı sindirilebilir amino asit seviyelerindeki rasyonlara ticari proteaz enzimi ilavesinin yumurta tavuklarının performansı, yumurta kalite parametreleri ve azot atılımı üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Çalışma, 26 haftalık yaştan 56 haftalık yaşa kadar olan 336 adet Nick Brown yumurta tavuğu ile yürütülmüştür. Deneme 4 muamele grubu, ve her tekerrürde 7 hayvan olacak şekilde 12 tekerrürle yürütülmüştür. Faktöriyel bir düzende 4 rasyon uygulaması (2 amino asit seviyesi; normal ve %6 daha düşük × enzim takviyeli veya takviyesiz) deneme bloklarına rastgele atanmıştır. Nick Brown yumurta tavuklarına proteaz ilavesinin canlı ağırlık, yumurta ağırlığı, yumurta verimi, yumurta kalitesi, yem değerlendirme, yem tüketimi ve azot atılımı üzerinde önemli bir etkisi olmazken; amino asit seviyelerinin yumurta verimi, yumurta ağırlığı ve haftalık yem tüketimi üzerinde önemli etkileri olduğu, ancak bu etkilerin deneme geneline yansımadığı belirlenmiştir. Amino asit seviyeleri ve proteaz ilavesi arasındaki interaksiyon istatistiksel olarak önemli bulunmuş; Haugh birimi standart amino asit rasyonlarında proteaz ile iyileşirken, düşük amino asit seviyeli rasyonlarda önemli bir değişiklik olmamıştır. Amino asit seviyeleri ve proteaz ilavesi arasındaki interaksiyon, atılan azot / tüketilen azot oranı için istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.  Atılan azot, normal amino asit rasyonlarında proteaz ilavesi ile iyileşirken; düşük amino asit rasyonlarında önemli bir değişiklik olmamıştır. Sindirilebilir esansiyel amino asit gereksinimleri ideal amino asit profiline göre karşılandığında, ticari kahverengi yumurtacılarda performansı ve yumurta kalitesini olumsuz etkilemeden önerilen protein ve amino asit seviyelerini %6 oranında azaltmanın mümkün olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca, proteaz ilavesinin söz konusu amino asit seviyelerinde Kahverengi yumurtacı tavukların performansı veya yumurta kalitesi üzerinde önemli bir etkisi yoktur.

Bu çalışmada yumurtlayan bıldırcın rasyonlarına ilave edilen portakal kabuğu tozunun performans, yumurta dış ve iç kalitesi ile yumurta antioksidan aktivitesi üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlamıştır. Toplam 120 dişi Japon bıldırcını her biri 5 tekerrürlü olan 6 muamele grubuna rastgele dağıtılmıştır. Muamele grupları bazal rasyona 0, 1, 2, 3, 4 ve 5 g/kg seviyesinde portakal kabuğu tozu ilavesi ile oluşturulmuştur. Yumurtlayan bıldırcınların canlı ağırlık, canlı ağırlık değişimi, yumurta verimi, yumurta ağırlığı, yumurta kitlesi, yem tüketimi ve yemden yararlanma gibi performans parametreleri ile yumurta kalite parametreleri rasyona portakal kabuğu ilavesinden etkilenmemiştir Yumurta sarısı DPPH (2,2 difenil-1-pikrilhidrazil) aktivitesi kontrol grubu ile karşılaştırıldığında rasyona portakal kabuğu tozu ilavesi ile linear olarak artmış, ancak yumurta sarısı TBARs (tiyobarbitürik asit reaktif maddeleri) seviyesinde bu etki gözlenmemiştir. Çalışma sonunda portakal tozunun bıldırcınlarda performansı ve yumurta kalitesini etkilemeksizin yumurta sarısı antioksidan aktivitesini iyileştirmek amacıyla rasyonda kullanılabileceği tespit edilmiştir.

Bu çalışma, rasyona farklı seviyelerde (%0, 5, 10 ve 20) aspir tohumu küspesi içeren rasyonlara 0 ve 1000 mg/kg seviyesinde enzim ilavesinin yumurtlayan Japon bıldırcınlarında performans, yumurta kalitesi ve serum parametrelerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada 8 haftalık yaşta 160 adet dişi Japon bıldırcını (Coturnix coturnix Japonica) kullanılmıştır. Farklı seviyelerde aspir tohumu küspesi içeren rasyonlara enzim ilavesinin oluşturduğu 8 muamele grubunda her birinde 4 adet Japon bıldırcının bulunduğu bıldırcın kafesinde 5 tekerrürlü olarak 84 gün süreyle yürütülmüştür. Yumurtlayan bıldırcınlarda farklı seviyelerde aspir tohumu küspesi içeren rasyonlara enzim ilavesinin deneme sonu canlı ağırlık, canlı ağırlık değişimi, yumurta verimi ve yem değerlendirme katsayısı üzerine etkisi önemsiz olmuştur. Yem tüketimi rasyona enzim ilavesinden etkilenmez iken, %20 seviyesinde aspir küspesi içeren grupta yem tüketimi %5 seviyesinde aspir küspesi içeren gruptan önemli seviyede yüksek, diğer gruplarla benzer olmuştur. Yumurta ağırlığı ve yumurta kabuk kırılma direnci muamelelerden önemli seviyede etkilenmemiştir. Yumurta kitlesi ve kabuk kalınlığına rasyon aspir küspesi seviyelerinin etkisi önemli olurken, yumurta kabuk oranına enzim ilavesinin etkisi önemli olmuştur. Muamelelerin ak indeksi, sarı indeksi ve Haugh birimine etkisi önemsiz olmuştur. Yumurta sarısı renk özelliklerinde a* ve b* değeri muamelelerden önemli seviyede etkilenmez iken, rasyona enzim ilavesiyle L* değerinde önemli seviyede düşüş görülmüştür. Serum glukoz, kolesterol, AST, ALT, kalsiyum ve fosfor konsantrasyonlarına muamelelerin etkisi önemsiz olmuştur. Deneme sonuçlarına göre yumurtlayan bıldırcın rasyonlarında enzim ilavesine gerek olmadan %20 seviyesinde aspir küspesi kullanılabileceği söylenebilir.

This study was conducted to compare the internal and external quality characteristics of the eggs of Atak-S laying hybrids kept in enriched cage and free-range rearing systems. In the study; 400 Atak-S hybrids, 31 weeks of age were fed for 6 weeks of experimental period. Throughout the experiment, with weekly intervals, 15 eggs of each group were collected from the laying hens kept in both systems for determination of the quality of the exterior (egg shape index and egg shell thickness) and interior (albumen and yolk width, height, yolk height and yolk colour). At the end of the experiment, there were statistically significant differences between groups for Haugh unit (wk. 2), albumen index (wk. 6), egg shell rate (wk. 1, 2, 3), egg shell thickness (wk. 6), yolk colour for L (wk. 3) and for a (wk. 1, 3). However, there were no significant differences between groups for other weeks and mean values, egg weight, shape index and yolk index.

Bu çalışma yumurtlayan bıldırcın rasyonlarında farklı seviyelerde beyaz sorgum danesi (BSD) kullanımının performansa, kabuk kalitesine, yumurta iç kalitesine ve yumurta sarısı renk parametrelerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla 168 adet dişi Japon bıldırcını her birinde 3 adet bıldırcın bulunan 8 tekerrürlü 7 muamele grubuna rastgele dağıtılmıştır. Muamele rasyonları %0, 5, 10, 20, 30, 40 ve 50 seviyesinde BSD kullanılarak oluşturulmuştur. Rasyonda %5 seviyesinde BSD kullanılan grubun yem tüketimi %30, 40 ve 50 seviyesinde BSD kullanılan gruba göre önemli derecede yüksek olmuş (P<0.01), ancak diğer performans parametreleri beyaz sorgum kullanımından etkilenmemiştir (P>0.05). Yumurta kabuk kalite parametrelerinden hasarlı yumurta oranı ve kabuk kalınlığı muamele gruplarından önemli derecede etkilenmiş ve hasarlı yumurta oranı %50 BSD seviyesinde önemli derece artmıştır. Yumurta iç kalite parametrelerinden sarı indeksi %5, 10 ve 20 seviyelerinde BSD kullanımı ile önemli derecede artmıştır (P<0,01). Yumurta sarısı renk parametreleri rasyonda BSD kullanımından etkilenmiş ve kontrol grubu (%0) ile karşılaştırıldığında Roche skala skoru %40, a* değeri %5 ve b* değeri %20 seviyesinden itibaren önemli derecede düşmüştür. Yumurta sarısı L* değeri ise kontrol grubu ile karşılaştırıldığında %40 ve 50 seviyelerinde BSD kullanımı ile önemli derecede artmıştır. Bu sonuçlara göre; bıldırcınların performansı ve yumurta kalitesi dikkate alındığında BSD’nin bıldırcınların rasyonlarında %30 seviyesine kadar kullanılabileceğini göstermektedir.

The present research was carried out to determine the effects of the addition of cardamom powder at different levels (0, 1, 2, 3 or 4 g/kg) to diet on performance, egg quality, and serum parameters in laying quails. In the experiment, a total of 120 laying quails at the age of 20 weeks were randomly distributed to 5 treatment groups with 6 subgroups (4 quails each). Quails were fed with experimental diets for 10 weeks. In the experiment, the feed intake of quails significantly increased with the supplementation of cardamom powder at the level of 3 g/kg to the diet, while other performance parameters were not affected. Eggshell thickness advanced with the addition of 1 g/kg cardamom powder to diet. Egg yolk L* value increased at the level of 4 g/kg, but a* value decreased with the addition of cardamom powder. Other egg quality parameters were not affected by the addition of cardamom powder to the diet. In addition, the supplementation of cardamom powder to the diet significantly reduced serum cholesterol levels of quails. According to the results obtained from the experiment, the addition of cardamom powder at the level of 3 g/kg to the diet increased the feed intake of quails, while the supplementation of 1 g/kg was effective in improving the eggshell quality and serum cholesterol level.

Bu çalışma yumurtacı tavuk rasyonlarına farklı seviyelerde kaplamalı sodyum bütirat ilavesinin performans, yumurta kalitesi ve bazı kan parametreleri üzerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada, 60 haftalık yaşta, toplam 72 adet yumurta tavuğu, 56 gün süreyle, kontrol ve sodyum bütiratın farklı seviyelerinin ilavesiyle (300, 600 ve 1200 mg/kg) oluşturulan rasyonlarla beslenmişlerdir. Çalışma 6 tekerrürlü olarak, 4 muamele grubunda yürütülmüştür. Deneme sonucunda muamele gruplarının, canlı ağırlık değişimi, yumurta verimi, yem tüketimi, yem değerlendirme katsayısı, yumurta ağırlığı ve yumurta kitlesi üzerine etkisi önemsiz olmuştur. Yumurta tavuğu rasyonlarına sodyum bütirat ilavesi, yumurta kabuk kırılma direnci, yumurta kabuk oranı ve kabuk kalınlığı, yumurta şekil indeksi, ak ve sarı indeksi, hasarlı yumurta oranı ile L*, a* ve b* yumurta sarısı renk kriterleri üzerine etkisi önemsiz olmuştur. Serum parametrelerinden kolesterol, HDL, albümin, Ca ve P düzeyleri bakımından muamele grupları arasında önemli bir fark olmaz iken serum globulin, total protein ve ürik asit seviyeleri bakımından görülen farklılıklar önemli olmuştur. Deneme sonuçlarına göre, 60 haftalık yaştaki yumurta tavuklarında performans ve yumurta kalitesinin iyileştirilmesinde rasyona sodyum bütiratın ilavesine gerek olmadığı sonucuna varılmıştır.

Araştırma serbest sistem yumurta tavukçuluğunda kullanılacak uygun tavuk materyalini belirlemek üzere yürütülmüştür. Bu amaçla yerli kahverengi yumurtacı Atak-S genotipi ile YB kodu verilen yabancı kahverengi ticari yumurtacı genotip verim ve yumurta özellikleri bakımından karşılaştırılmıştır. Araştırmada her bir genotipten 150’şer adet olmak üzere toplam 300 adet tavuk kullanılmıştır. Her genotip kendi arasında üç parsele ayrılmış ve her parselde 50 tavuk barındırılmıştır. Derin altlıklı yer sistemli kümes içerisinde birim alanda (m2) 5 tavuk yetiştirilirken, otlatma alanında ise tavuk başına 4 m2 alan ayrılmıştır. Aynı gün kuluçka çıkışı yapılmış olan yarkalar 16 haftalık yaşta özel bir firmadan temin edilmiştir. Araştırma 80 haftalık yaşa kadar sürdürülmüş olup bu süre zarfında verim ve yumurta kalite özellikleri tespit edilmiştir. Bu özelliklerden, %50 yumurta verim yaşı, yumurta ağırlığı, tavuk-gün yumurta verimi, tavuk-kümes yumurta verimi, yaşama gücü, ak indeksi, sarı indeksi, haugh birimi ve sarı rengi bakımından genotipler arasında farklılık bulunmamıştır. Buna karşın, 18-80. hafta canlı ağırlığı, yem tüketimi, yemden yararlanma oranı, şekil indeksi, kabuk kalınlığı, kabuk direnci, et-kan lekesi oranı ve kabuk rengi bakımından ise genotipler arasındaki farklılığın önemli olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada, genotiplerden herhangi birisinin bütün özellikler bakımından öne çıkmadığı belirlenmiştir. Ancak, piyasa şartları dikkate alınarak yapılan ekonomik analiz sonuçları ve hayvan hassasiyetleri bakımından yapılan gözlemler neticesinde Atak-S genotipinin serbest sistem yumurta tavukçuluğuna daha uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

This study was conducted to determine the influence of eggshell thickness, albumen height, yolk height and haugh unit on hatching results. A total of 746 eggs, which were obtained and evaluated for egg quality parameters from 100 brown pure line hens of 42 weeks of age, were used. Eggs were collected from each hen for 12 days and individual incubation was carried out. Eggs were grouped based on quality parameters and evaluated accordingly. The findings suggested that hatchability, hatchability of fertile eggs, early, mid and late embryonic mortality did not differ in terms of haugh unit, albumen height, eggshell thickness and yolk height groups. However, early embryonic mortality was found different between the yolk height groups. No relationship was determined among albumen height, haugh unit, eggshell thickness and hatching results. There was no relation between yolk height and hatchability of fertile eggs, hatchability, mid and late embryonic mortalities but was a positive correlation with early embryonic mortality. The results of the present study demonstrate that egg quality parameters studied here had no influence on hatching results except that early embryonic mortality increased with the yolk height.